فهرست ها
معرفی کتاب
کتاب «ماجرا هنوز تمام نشده» از منابع طرح کتابخوان ماه اسفند به مناسبت روز ملّی شدن صنعت نفت ایران معرفی شد.
ماجرا هنوز تمام نشده
پدیدآور: مهدی میرکیایی
ناشر: انتشارات سوره مهر
تعداد صفحات: ۱۶۷
این کتاب جذاب، خوش‌خوان و مهیج و عمیق که جلد ۱۳ از مجموعه‌ی سرگذشت استعمار است و البته برگزیده‌ی جایزه‌ی کتاب سال جمهوری اسلامی در سال ۱۴۰۰، ماجرای روزهایی را روایت می‌کند که استعمار با کشف نفت، جای پای خود را در کشورهایی مثل ایران بیش از پیش محکم‌تر کرد.
کتاب با بیان چگونگی رشد جان دی راکفلر یهودی در صنعت نفت ایالات متحده مباحثش آغاز می‌شود، به راهکارهایی کثیفی که او برای به زانو درآوردن رقیبان و تبدیل کردن استاندارد اویل به بزرگترین شرکت نفتی در آمریکا منتهی شد. از طرف دیگر نیز در باب خاندان یهودی روتچیلدها ثروتمندترین خاندان در اروپا و چگونگی رشد شرکت شل و تجارت نفتی آن‌ها و رقابتشان با راکفلرها مطالب را بیان می‌داد. این دو مقدمه‌ای است که نشان می‌دهد چه شد پای غرب به جنوب غرب آسیا (خاورمیانه) به منظور دست‌یابی به نفت و کاهش هزینه‌ی استخراج، تولید و حمل و نقل سوخت باز شد. ضلع سوم استخراج نفت در سال ۱۸۹۰ رویال داچ زیر نظر پادشاهی هلند در اندونزی که جزء مستعمرات هلند در آن زمان بود به صنعت نفت جهانی ورود پیدا می‌کند؛ پس از کشمکش‌های فراوان شل و روایل داچ با هم متحد می‌شوند و اینک نبرد بزرگ فرا می‌رسد. از این‌جا به بعد بیان می‌شود که چگونه یک سرمایه‌دار انگلیسی به نام ولیام ناکس دارسی با کمک سفارت انگلستان می‌تواند با نیرنگ روس‌ها را که مانند انگلیس در آن زمان در ایران هر جولانی که می‌خواستند می‌دادند را فریب دهند و قرارداد ننگین نفتی دارسی را که به مدّت هفتاد سال اعتبار داشت با مظفرالدین شاه منعقد کنند و به این شکل «شرکت نفت ایران و انگلیس» متوّلد شد. بیشترین غارت ممکن از نفت ایران در خلال جنگ جهانی اول که انگلستان به شدّت به نفت نیاز داشتند انجام شد!
ضمن اینکه در کتاب چگونگی فروپاشی عثمانی و ایجاد کشورهای جدید توسط عمدتاً انگلستان با حکامی دست‌نشانده و مطیع انگلیسی‌ها بیان می‌شود و بحث استخراج نفت در این کشورها نیز بیان می‌شود. در ادامه نیز داستان مهیج و پر عبرت پشت پرده‌ی نفت و استعمار جهانی به زیبایی تا رخ‌دادن انقلاب اسلامی ایران و بعد از آن ادامه می‌یابد.
خواندن این اثر کم‌نظیر (اگر نگوییم بی‌نظیر) برای نوجوانان و جوانان، بزرگسالان و حتی سالمندان مفید و جذاب و پر از عبرت و شگفتی خواهد بود.
