فهرست ها
معرفی کتاب
کتاب «سفر به آن سوی دریاها نوشته مهدی میرکیایی» معرفی شد.
«سفر به آن سوی دریاها» (جلد ۱ از مجموعه سرگذشت استعمار)
پدیدآور: مهدی میرکیایی
ناشر: سوره مهر
تعداد صفحات: ۱۳۶
"متأسفانه شماها کتاب کم می‌خوانید؛ این نگاهی به تاریخ جهان، نوشته نهرو است که کیفیت ورود انگلیس‌ها به هند و اینکه در هند چه کار کردند را شرح داده است. من اخیراً کتابی دیدم که یکی از همین نویسندگان خودمان که من از نزدیک با ایشان آشنایی ندارم نوشته، به نام «سرگذشت استعمار»؛ پانزده شانزده جلد کتاب ۱۲۰، ۱۵۰ صفحه‌ای است که تشریح می‌کند استعمار چگونه در قاره آمریکا و در قاره آسیا توانست ثروت‌های اینها را از بین ببرد و خودش را ثروتمند کند. کشور انگلیس ثروتمند نبود، فرانسه ثروتمند نبود، کشورهای اروپایی ثروتمند نبودند؛ اینها ثروت کشورهای دیگر را گرفتند.
اینها به وسیله سلاح توانستند چنین کارهایی را بکنند. ذهن‌های خلّاقی داشتند؛ تلاش هم خیلی کردند؛ اهل خطرپذیری بودند؛ اینها خصوصیات خوب اروپایی‌ها است اما از این خصوصیات چه استفاده‌ای کردند؟ ایجاد نظام سلطه در عالم. نظام سلطه یکی از بلاهای بزرگ امروز دنیا که هنوز تمام نشده و ان‌شاءالله تمام خواهد شد. نظام سلطه یعنی دنیا تقسیم بشود به سلطه‌گر و سلطه‌پذیر؛ یک عده‌ای حتماً بایستی قدرتمندانه بر همه دنیا حکمرانی کنند، کشورهای دیگری هم بایستی زیر پوشش‌های مختلف از اینها اطاعت کنند؛ این نظام سلطه است که آن را پیشرفت علمی اروپا به وجود آورد."
اینها بخشی از سخنان رهبر معظّم انقلاب است که در آن به مجموعه‌ی ارزشمند و جذاب سرگذشت استعمار نیز اشاره کرده‌اند و آن را از گزینه‌های مناسب برای فهمیدن حقایقی که کمتر از آن‌ها شنیده‌ایم، توصیه می‌کنند.
اگر برای شما هم ماجرای کشف قاره آمریکا مشکوک به نظر می‌رسد، یا دلیل شکاف عمیق طبقاتی بین کشورهای دنیا را نمی‌دانید، یا برایتان جالب است بدانید که انگیزه‌ی اولیه برای استعمار چه بود و اولین استعمارگران چه کسانی بودند و چگونه چه چیزهایی را از کجا به یغما بردند؛ اینکه چگونه پرتغالی‌ها از استعمار آفریقا به استعمار هند روی آوردند و نقش واسکودوگامای معروف در این میان چه بود؛ اینکه نقش استراتژی تفرقه بیانداز و حکومت کن از نخستین سال‌های بروز استعمار توسط چه کسانی و علیه چه کسانی پیاده شد؛ اینکه واسکودوگامای معروف چگونه اموال کشتی ۳۸۰۰ مسافر مرد و زن و بچه که از حج و مکه به طرف هند بازمی‌گشتند را غارت می‌کند و کشتی را با مسافرانش به آتش می‌کشد تا در کنار ثروت فراوان، پیامی هولناک به والیان هندی مخالف خود بدهد؛ اینکه اولین حاکمان دست‌نشانده‌ی استعمار را چه کسی بر چه سرزمینی و پس از چه اقداماتی بر سر کار گذاشت و حاصل این انتصاب چه شد؛ و دانستن خیلی اینکه‌های دیگر، می‌توانید به این اثر مهیّج که از پشت پرده‌ی تاریخ نگاشته‌شده توسط فاتحان خبر می‌دهد رجوع کنید؛ چراکه نویسنده‌ی محقّق و خوش‌قلم این مجموعه، با ارائه‌ی مستندات تاریخی محکم و با روایتی روان و گیرا، باعث می‌شود مخاطب، نگاهی جدید به تمدّن به ظاهر اتوکشیده‌ی غرب پیدا کند. نگاهی جدید که برای این برهه‌ی بسیار خاص از تاریخ که در آن هستیم بدان نیازمندیم.
در بخشی از کتاب می‌خوانیم:
دو سال بعد، واسکو دوگاما دوباره راهی هند شد. گاما هنگامی که به کالیکوت نزدیک می‌شد، با یک کشتی پر از حاجیان مسلمان که از مکه به هند برمی‌گشتند، رودررو شد. کشتی حامل ۳.۸۰۰ مسافر مرد و زن و بچه بود. گاما دستور داد کشتی را در وسط دریا متوقف کنند تا از مسافران دوزاده هزار دوکا (واحد پول پرتغال) باج بگیرند. پرتغالی‌ها سپس کالاهایی را که حدود ده هزار دوکا ارزش داشت از مسلمانان گرفتند و بعد همه‌ی آن‌ها را با کشتی‌شان آتش زدند.
گاما با این اقدام پیغامی ترسناک برای شاهزاده کالیکوت فرستاد تا در مذاکرات بعدی موفق‌تر باشد.
هنگامی که گاما به کالیکوت رسید، شاهزاده گروهی را برای مذاکره با او اعزام کرد. گاما پاسخ داد که قبل از هر اقدامی باید مسلمانان از شهر خارج شوند. او هنوز خاطره تجار عرب را که مردم را به نخریدن اجناس پرتغالی‌ها تشویق می‌کردند، در ذهن داشت.
شاهزاده زیر بار نرفت. گاما هم شهر را با توپ‌های کشتی‌هایش زیر آتش گرفت. از سویی، ورود تمام کشتی‌های بازرگانی به بندر را ممنوع کرد.
گاما سپس راهی کوشن شد. راجه‌ی کوشن که پیش از این در رقابت با شاهزاده‌ی کالیکوت همکاری گسترده‌ای با پرتغالی‌ها داشت، با ورود آن‌ها دچار وحشت شد. گاما از او خواست به او حق داده شود که هر قدر ادویه که می‌خواهد، با هر قیمتی که خود تعیین می‌کند، بخرد؛ همچنین راجه با احداث قلعه‌ی پرتغالی و نمایندگی تجاری آن‌ها در کوشن موافقت کند! (ص ۳۳ و ۳۴)
